Trzeba przyznać, że życie potrafi pisać różne scenariusze. Są i takie sytuacje, nie tak rzadkie jak mogłoby się wydawać, gdy darczyńca rozważa odwołanie darowizny.
Czym jest odwołanie darowizny, jakie kroki należy podjąć by skutecznie odwołać darowiznę i doprowadzić do odzyskania przedmiotu darowizny, co to jest pozew o odwołanie darowizny i czy coś takiego w ogóle istnieje? Na te i inne pytania odpowiadam poniżej – zapraszam do lektury.
1. Czym jest odwołanie darowizny?
Najprościej rzecz ujmując odwołanie darowizny to nic innego jak jednostronne oświadczenie woli złożone drugiej stronie o odwołaniu dokonanej darowizny. Oświadczenie powinno mieć formę pisemną (a nie formy aktu notarialnego!) Niemniej jednak forma ta zastrzeżona jest jedynie dla celów dowodowych, ale brak formy może poważnie utrudnić późniejsze postępowanie sądowe. Oświadczenie o odwołaniu darowizny może być zwarte w treści testamentu (tak L. Stecki, w: SPP, t. 7, 2011, s. 358, Legalis).
2. To jak odwołać darowiznę? Krok po kroku …
Krok pierwszy – składamy oświadczenie o odwołaniu darowizny. Jak już wyżej napisałam oświadczenie powinno mieć formę pisemną. Z przykładowym oświadczeniem można zapoznać się tutaj: wzór odwołania darowizny
Krok drugi – przeniesienie darowizny przez obdarowanego. Po odwołaniu darowizny należy wezwać obdarowanego do oddania rzeczy (może to nastąpić jednym pismem jak we wzorze).
Krok trzeci – jeżeli obdarowany nie odpowiada na wezwania albo oświadcza, że żądania nie spełni koniecznym staje się wszczęcie postępowania sądowego i wytoczenie odpowiedniego powództwa.
3. Czym jest pozew o „odwołanie darowizny”?
Konstruowanie powództwa „o odwołanie darowizny” nie znajduje uzasadnienia w przepisie art. 900 KC, zgodnie z którym odwołanie darowizny następuje przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie. Skuteczność odwołania darowizny pod kątem przesłanek określonych w art. 898 i 899 KC może być poddana kontroli w sprawie o zwrot przedmiotu darowizny albo – po wykazaniu interesu prawnego – w sprawie o ustalenie, że darowizna została (nie została) skutecznie odwołana (art. 189 KPC; por. post. SN z 8.5.1997 r., II CKN 146/97, OSN 1997, Nr 11, poz. 175; zob. też wyr. SA z 5.12.2003 r., I ACa 678/03, Wok. 2005, Nr 1, s. 36; wyr. SN z 9.5.2002 r., II CKN 647/00, Legalis; post. SN z 21.10.2010 r., IV CSK 120/10, komentarz do art. 900 KC red. Gniewek 2021, wyd. 10/Jezioro, Legalis).
Podsumowując w omawianym przypadku nie pozywa się o odwołanie darowizny, bo darowizna przecież została już odwołana wskutek złożonego oświadczenia. W takiej sytuacji pozywa się o wydanie rzeczy (ruchomości lub nieruchomości) względnie o zapłatę jeżeli przedmiotem darowizny była określona suma pieniężna.
Przedmiotowe postępowanie ma na celu ustalenie czy oświadczenie o odwołaniu darowizny zostało złożone skutecznie tj. czy wystąpiły przesłanki do odwołania darowizny i czy oświadczenie zostało złożone w terminie.
W przypadku, gdybyś potrzebowała/potrzebował porady prawnej w wyżej wymienionym lub innym zakresie – zachęcam do kontaktu.